maandag 13 april 2015

Antwerpen, 5-2-2015: CAW, door: Floor, Alba en Brigit

L’art della solidariet a professional (de kunst van de solidariteit van de professional), Aldus de leuze van het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW) 1e lijn hulpverlening in België.
We werden hartelijk ontvangen in het overleg café van het CAW door de directeur. Hij vertelde ons over de ontwikkelingen die nu binnen het CAW gaande zijn.
CAW is een grote 1e lijns organisatie in Antwerpen met 70 verschillende teams verspreid over 60 verschillende plekken binnen de 24 gemeenten. Ieder team is er weer voor een andere doelgroep. Het CAW is makkelijk te bereiken voor burgers. Zo kun je voor kleine hulpvragen chatten, bellen of mailen. En wanneer je meer hulp nodig hebt kun je een afspraak maken om langs te komen of om een huisbezoek te plannen.
Het CAW werkt met een cliëntenraad, zij gaven aan dat de verschillende teams enorm leidde tot hokjes vorming, wat tot gevolg had dat sommige cliënten nét tussen twee doelgroepen invielen en dus van het kastje naar de muur werden verwezen. Ook gaven zij aan te veel verschillende gezichten te zien en naar één aanspreekpunt verlangde voor overzicht, professionals werkten volgens hen langs elkaar heen.
Als reactie op deze signalen is besloten te starten met het vormen van wijkteams. Wijkteams bestaande uit hulpverleners met verschillende specialismes. Dit zal leiden tot onthokking, vraagsturing en methodische verbreding. Zo kan de hulpverlener tegenover de cliënt generalistisch te werk gaan en het aanspreekpunt zijn.
Deze beweging is dus bottom-up ontstaan, vanuit de cliënten zelf. Eigenlijk het tegenovergestelde van hoe de wijkteams in Nederland ontstaan zijn, namelijk top-down met bezuinigingen als hoofdreden. Opvallend is ook dat de gemeente hier vrij weinig mee te maken heeft. Het CAW wordt voor 90% gefinancierd vanuit fondsen en dus heeft de gemeente er weinig over te zeggen.
Het CAW gaat niet uit van het individueel schuldmodel, wat inhoudt dat mensen zelf verantwoordelijk zijn voor hun probleemsituatie. CAW vindt dat de maatschappij verantwoordelijk is voor de problemen van de burgers. 50.000 mensen per jaar hebben hulp nodig in Antwerpen, dit krijgen maar 5000 mensen. Meer mensen in Antwerpen wonen alleen dan in gezinnen. Dit zorgt voor eenzaamheid. In Antwerpen, is net zoals in Amsterdam, een grote wooncrisis. Dit is een groot probleem in de stad.
Het CAW is nu bezig om buurtteams samen te stellen om meer outreachend te werken. Ie: Om deze wijkteams te vormen heeft het CAW gekeken naar Nederland en zich verdiept in stukken van Jos van der Lans, Jan Steyaert en Rick Kwekkeboom.
Het doel van de wijkteams en de nieuwe manier van werken is om vermaatschappelijking in de zorg te krijgen. Een belangrijke elementen hiervan is het opbouwen van sociale relaties;
De 4 krachtlijnen van de sociale wijkteams worden:
  1. Cliënt centraal;
  2. Preventie: Vroegtijdiger hulp bieden in samenwerking met relaties in de wijk;
  3. Krachtbronnen in de wijk;
  4. Intersectoraal verhaal.
Ook is het doel om vitale coalities te vormen tussen formele en informele zorg. Een voorbeeld hiervan is dat cliënten van het CAW, binnen het CAW worden opgeleid tot hulpverleners. Het CAW heeft momenteel twee pilots lopen van wijkteams en wil het voorzichtig verder uitbouwen.
Wij ‘dag vertegenwoordigers’ vonden het een inspirerende ontmoeting. Het meest opvallende voor ons was hoe vraaggericht het CAW te werk gaat door op signalen van de cliënten te reageren met het opzetten van wijkteams.
Wij zijn erg nieuwsgierig hoe het er over 5 jaar aan toe zal gaan en een vergelijking te maken met Nederland, waar de wijkteams dus van bovenaf zijn ontstaan. Zorgen de wijkteams die bottom-up ontstaan zijn in de toekomst voor betere resultaten en meer cliënt tevredenheid? Uiteindelijk is het idee van een wijkteam op zich hetzelfde, maar met een compleet andere achterliggende gedachte. In hoeverre heeft dit effect op het verdere verloop?
Interessant om te blijven volgen! Wij hopen de rol als dagvertegenwoordigers naar wens te hebben vervuld en bedanken jullie voor de actieve deelname op dag 1.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten